Wszystko co musisz wiedzieć o Wyspach Kanaryjskich

Wyspy Kanaryjskie? Byłem na Minorce. to niedaleko, co nie?

Wyspy Kanaryjskie to archipelag pochodzenia wulkanicznego należący administracyjnie do Hiszpanii, położony na afrykańskiej płycie tektonicznej — a zatem znajdujący się teoretycznie w Afryce! Najbardziej wysunięte na wschód wyspy znajdują się jedynie 100km od wybrzeży południowego Maroka. Jednak z punktu prawnego to Hiszpania, i to jest dla nas bardzo istotne, gdyż jako obywatele UE wjedziemy tam na sam dowód, a jeśli — broń Boże — coś nam się przytrafi, to w szpitalu zostaniemy obsłużeni za darmo. Pamiętajmy tylko zabrać ze sobą kartę EKUZ (niektóre bystrzaki o tym zapominają, patrz JA).

Wyspy Kanaryjskie często mylone są z Balearami przez osoby mniej zainteresowane geografią. Co ciekawe, z Minorki — jednej z wysp Balearów — jest bliżej do mojego rodzinnego Poznania niż na Kanary.

Wyspy Kanaryjskie zamieszkują ponad 2 miliony ludzi — to dwukrotnie więcej niż w przypadku Balearów. Wyspy z największą populacją to kolejno Teneryfa, Gran Canaria, Lanzarote oraz Fuerteventura. Pozostałe wyspy mają dość małą populację oraz nie są aż tak popularne wśród turystów — niemniej jednak mają famę miejsc wartych odwiedzenia, szczególnie La Palma zwana „La Isla Bonita”.

Tradycyjnie wysp było 7, choć po uznaniu w 2018 malutkiej położonej na północ od Lanzarote i zamieszkałej przez 700 osób La Graciosy za pełnoprawną Wyspę jest ich już 8!

Najlepszy klimat na świecie

Wyspy Kanaryjskie leżą na tej samej wysokości geograficznej co Floryda lub Baja Kalifornia (Meksyk). Niemniej jednak nie doświadczymy tam takich upałów jak w uprzednio wymienionych lokalizacjach. Wyspy znajdują się na trasie zimnego prądu oceanicznego zwanego – a jakby inaczej – Prądem Kanaryjskim, który znacząco łagodzi ich klimat. Nie zmienia to faktu, iż temperatury dzienne w miejscowościach nadmorskich nawet zimą rzadko spadają poniżej 20 stopni Celsjusza.

W 1996 roku, Thomas Whitmore, klimatolog z Syracuse University, ochrzcił Las Palmas de Gran Canaria, stolicę Wysp (jedną z dwóch obok Santa Cruz de Tenerife), mianem miasta z najlepszym klimatem na świecie. W badaniu uwzględnionych zostało 600 dużych miast z całego świata, a Las Palmas zgarnęło komplet 100 punktów. Średnia roczna temperatura powietrza w Las Palmas (noc i dzień) wynosi 22°C; prawie nigdy nie spada poniżej 17°C, ani nie wzrasta powyżej 29°C — żyć nie umierać!

---

Wyspy Kanaryjskie — Północ/południe

No właśnie — w Las Palmas lepiej żyć, bo wczasowiczów, którzy oczekują plażowej pogody miasto może czasem negatywnie zaskoczyć. Chmury – tak jak Prąd Kanaryjski – przychodzą bowiem z północy. Na wszystkich z Wysp, z wyjątkiem dość płaskich Fuerteventura oraz Lanzarote, chmury zatrzymują się na górach. Lubią wtedy zabawić na północy przez dłuższą chwilę.

Na Fuercie i Lanzarote pogoda jest prawie zawsze słoneczna, choć tam z powodu braku wysokich gór bywa nieprzyzwoicie wietrznie — źle dla plażowiczów; dobrze dla miłośników sportów wodnych, takich jak surfing czy kitesurfing.

Na pozostałych z „popularnych Wysp” — Teneryfie i Gran Canarii — różnica między pochmurną i trochę chłodniejszą północą oraz słonecznym i ciepłym południem jest już bardziej wyrazista.

Tego samego dnia możemy doświadczyć pochmurnej pogody i 23°C w Las Palmas, a następnie, wybrawszy się na południe, poczuć się jak na Karaibach w 30-stopniowym upale oraz pod prażącym słońcem.

Mówiąc o słońcu, na Wyspach Kanaryjskich należy ZAWSZE smarować się kremem do opalania i/lub w inny sposób zabezpieczać się przed promieniowaniem UV, gdyż nawet kiedy niebo spowijają chmury możemy się spalić.

---

W góry? Nad morze? Wyspy Kanaryjskie!

O Wyspach zrobiło się głośno poprzez erupcję wulkanu Cumbre Vieja na La Palmie w 2021. Choć dla wielu mieszkańców wyspy miała ona negatywne skutki, to jednak jako turyści nie powinniśmy się obawiać aktywności wulkanicznej na Kanarach. Wręcz trzeba być za nią wdzięcznym — to właśnie ona ukształtowała tak piękne wyspy z niesamowicie ciekawymi pejzażami.

No właśnie, bo na Wyspach Kanaryjskich znajdziemy wszystko. Od pustyni po gęste dżungle, od rajskich plaż po zaśnieżone szczyty górskie, od dużych miast po urocze miasteczka. Jest to świetny pomysł jeśli trapi nas odwieczny dylemat: „góry czy morze”?

---

No dobrze. Ale na którą wyspę?

Tak jak wspomniałem powyżej, głównymi wyspami z punktu turystycznego są 4 wyspy wschodnie: Teneryfa, GC, Fuerta oraz Lanzarote. Sama Teneryfa wraz z Gran Canarią przyjmują 70% turystów, którzy wybierają się na Wyspy Kanaryjskie. Jeśli wybieracie się na pozostałe z nich, to pewnie macie na to jakiś konkretny powód i być może wiecie o nich więcej niż ja. Z tego też powodu ograniczę się do wielkiej czwórki — nie znaczy to, że pozostałe wyspy nie są warte odwiedzin, bo zdecydowanie są.

Teneryfa

Najwyższym szczytem Teneryfy jest wulkan Teide (3718 m.n.p.m.) — jest on też najwyższym szczytem całej Hiszpanii oraz trzecim wulkanem świata pod względem wysokości od dna morza. Ostatnia erupcja miała miejsce ponad sto lat temu. Żeby wspiąć się na samiuśki szczyt należy uprzednio zaaplikować o pozwolenie. Spokojnie, nie wynika to z trudności podejścia, a z chęci ochrony środowiska naturalnego góry. Niestety wydawane jest tylko 200 pozwoleń na dzień przy bardzo dużym popycie — należy aplikować z wyprzedzeniem. Na wysokość 3555 m.n.p.m zabierze nas kolej linowa. To najszybszy sposób dostania się na górę. W innym przypadku wycieczka może potrwać aż do 7 godzin. Widoki z Teide zapierają dech w piersiach. Możemy stamtąd ujrzeć aż 4 Wyspy Kanaryjskie: Gran Canarię, La Palmę, El Hierro i La Gomerę.

Teide definiuje Teneryfę, dzieląc ją na zieloną, wilgotną północ oraz suche, pustynne południe. W Parque rural de Anaga i w El Monte del Agua zagłębimy się w lasy wawrzynolistne (bosque de laurisilva). Lasy wawrzynolistne to gęste, bardzo wilgotne formacje leśne, które zachowały się tylko na Maderze, Azorach i właśnie Kanarach. Kiedyś pokrywały one znaczny obszar północnych wybrzeży Afryki oraz południowych wybrzeży Europy.

Na Teneryfie znajdziemy też San Cristóbal de la Laguna — pierwszą stolicę Wysp założoną w XV wieku, która stanowi ważne centrum kulturalne oraz uniwersyteckie. Miejscowość zaskoczy nas swoją kolonialną architekturą oraz planem miejskim, który był inspiracją dla miast przyszłych hiszpańskich kolonii. Znajduje się tam też jedno z dwóch lotnisk Teneryfy, Aeropuerto de Tenerife Norte-Ciudad de La Laguna.

Głównymi kurortami wyspy są Playa de Las Américas, Los Cristianos i Costa Adeje na południowym koniuszku wyspy. To typowe kurorty oblegane przez Brytyjczyków spływających na wakacje all-inclusive. Parafrazując, jest tam mały procent Teneryfy w Teneryfie. Ale to niekoniecznie musi nas odstraszać. W końcu turyści wybierają właśnie te miejscowości, gdyż przez 340 dni w roku świeci tam słońce i zawsze są warunki do plażowania. Zawsze możemy wynająć auto na 2-3 dni i zwiedzić lepiej wyspę.

[Teneryfa jako jedyna wyspa archipelagu może pochwalić się też tramwajem!]

---

Gran Canaria

Ci z was, którzy mnie znają lub śledzą od dłuższego czasu, wiedzą, że Gran Canaria zajmuje specjalne miejsce w moim sercu. Byłem tam z 15 razy, ostatni raz na tydzień przed publikacją tego artykułu oraz spędziłem tam łącznie coś około roku. Wybaczcie zatem jeśli Gran Canaria zajmie w tym artykule więcej miejsca niż pozostałe Wyspy.

8 kontynent?

Gran Canaria nie jest ani największą z Wysp, ani nie ma największej liczby mieszkańców; nie może się też pochwalić tak wybitnym szczytem jak Teide. Mówiąc inaczej, na papierze Teneryfa bije Gran Canarie na głowę. Z drugiej strony, brak geograficznej dominanty pokroju Teide na GC sprawia, że wyspa jest bardziej różnorodna. To w połączeniu z jej licznymi mikroklimatami zapewnia jej przydomek „małego kontynentu”.

Tak właśnie czujemy się na Gran Canarii. Jakbyśmy byli na małym kontynencie, lub kilku różnych. Czasem mamy wrażenie, że znajdujemy się w górach Ekwadoru. Kiedy indziej przejrzysta woda, palmy oraz upały przywołują nam na myśl basen Morza Karaibskiego. Stare kolonialne miasteczka mogłyby równie dobrze znajdować się w Meksyku, a pustynne wydmy południa to obrazek rodem z pobliskiego Maroka. Na koniec skaliste kaniony sprawiają, iż kwestionujemy czy nasze ulubione westerny zostały nakręcone w Arizonie czy być może na samej Gran Canarii. Wyspa ta jest idealnym przekrojem wszystkiego co ma nam do zaoferowania cały archipelag.

Las Palmas de Gran Canaria

Powodem, dla którego warto odwiedzić tę wyspę jest fakt, iż znajduje się na niej najbardziej miejskie miasto. Las Palmas to idealny mix między rajskim klimatem i widokami, a miastem z quasi-europejską ofertą kulturalno-handlową. Ponadto jest to miasto całkiem malownicze z wieloma architektonicznymi perełkami.

Jednak wisienką na torcie jest plaża Las Canteras — jedna z najbardziej spektakularnych plaż miejskich w Europie. Plaża ma 3km długości, a każdy z jej sektorów oferuje coś innego. Nawet piasek w jednym miejscu jest czarny jak węgiel, a 2km dalej ma kolor czystego złota. Las Canteras jest idealna dla plażowiczów, surferów, spacerowiczów, sportowców, miłośników dobrego jedzenia… Przy całej długości plaży znajduje się szeroka promenada pełna sklepików, restauracji oraz kawiarnii.

Las Palmas ma też niesamowicie świeże powietrze. Turystyczna część miasta położona jest na cieniutkim półwyspie, co zapewnia świetną wymianę powietrza. Świetny klimat oraz świeże powietrze!

Poza częścią turystyczną, na południu miasta znajdziemy część historyczną z piękną kolonialną architekturą, którą reprezentatywnym budynkiem jest katedra Św. Anny. (Santa Ana)

Więcej o Las Palmas oraz Gran Canarii z pewnością napiszę w przyszłości.

Słoneczne Południe

Gran Canaria, tak jak Teneryfa, ma swoje słoneczne, czysto turystyczne południe. Wiele osób kojarzy wyspę ze swoich wakacji w Maspalomas lub Playa del Inglés. Są to miejscowości typowo turystyczne oraz — według mnie — mało autentyczne i nieciekawe. Jest to kwestia gustów i preferencji. Niemniej jednak Maspalomas należy odwiedzić, chociażby żeby zobaczyć niesamowite wydmy (Dunas de Maspalomas) usytuowane tuż nad samym brzegiem oceanu.

Gdybym miał się wybrać na wakacje na południe, to zdecydowanie wolałbym zadomowić się np. w Puerto de Mogán — mniejszym, bardziej malowniczym miasteczku położonym dalej na zachód.

---

---

Najlepsze widoki na Teide…

… są na Gran Canarii. Najwyższy szczyt wyspy — Pico de las Nieves (1949 m.n.p.m.) — nie jest zbyt spektakularny. Dostaniemy się tam natomiast… samochodem. Podróż zajmie nam godzinę z hakiem z jakiegokolwiek innego punktu na wyspie. Na szczycie przywitają nas natomiast wyśmienite widoki na Teneryfę oraz jej majestatyczny wulkan.

---

Fuerteventura i Lanzarote

To położone najdalej na wschód, ergo najbliżej Maroko, z Wysp Kanaryjskich. Są one też geologicznie najstarszymi wyspami. Uzewnętrznia się to w ich porównywalnie płaskim krajobrazie — najwyższe wzniesienie na Fuercie ma 807 m.n.p.m. a na Lanzarocie, 672 m.n.p.m.

Są to też najbardziej pustynne z Wysp.

Fuerteventura

Fuerta charakteryzuje się przepięknymi złocistymi tudzież bielusieńkimi plażami oraz mocnymi wiatrami, którym zawdzięcza według jednej z teorii swoją nazwę (hiszp. fuerte — mocny, viento — wiatr). Dlatego jest to idealna wyspa dla miłośników słońca, piasku, plażowania oraz sportów wodnych, takich jak surfing czy kitesurfing. Na Fuercie będziemy musieli wynająć samochód jeśli chcemy coś zobaczyć. Jest to druga największa wyspa archipelagu, a transport publiczny jest na niej ograniczony (z powodu bardzo małej populacji). Na najpiękniejsze plaże — te znajdujące się na południowo-zachodnim wybrzeżu — nie prowadzą drogi asfaltowe. Warto o tym pamiętać, gdyż wypożyczalnie aut często zabraniają nam zjazdu z ubitych dróg.

Lanzarote

Lanzarote to też świetna wyspa na wakacje w słońcu, choć jej plaże (często czarne a nie białe, lub w ogóle skaliste a nie piaszczyste) znajdują się parę lig poniżej Fuerty. Wyspa ujmuje jednak turystów innymi aspektami, w szczególności swoją stroną artystyczną. Dzieła kanaryjskiego rzeźbiarza oraz architekta Césara Manrique — którego imię nosi lokalne lotnisko — nadają wyspie charakter wyjątkowy oraz oryginalny. Na Lanzarote jest także produkowane wino; znajdziemy tam nietypowe uprawy winorośli ulokowane pośrodku księżycowych pejzaży wyspy, co przywodzi na myśl sceny z filmów science fiction.

---

La Palma, El Hierro, La Gomera

To mniej odwiedzane wyspy, choć nie jest to spowodowane ich mniejszą atrakcyjnością. Bynajmniej, te trzy zachodnie wyspy mają sławę miejsc niesamowicie pięknych, bardziej dziewiczych i autentycznych niż „popularne” z Wysp.

---

---

La Palma

Na La Palmę mówią La Isla Bonita (z hiszp. piękna wyspa). Zawdzięcza to swojemu górzystemu krajobrazowi, bujnej roślinności oraz ogólnie rzecz biorąc walorom geograficznym nie z tego świata. Żeby to zobrazować warto przypomnieć sobie, że najwyższy punkt dużo większej i zdecydowanie górzystej Gran Canarii miał 1949 metrów wysokości. Roque de los Muchachos na ponad dwa razy mniejszej Isla Bonita wspina się na imponującą wysokość 2423 metrów. Na szczycie góry znajduje się obserwatorium astronomiczne o drugiej najlepszej widoczności na półkuli północnej. W ogóle, La Palma to świetne miejsce, żeby rozłożyć w górach koc czy śpiwór i zagubić się pośród gwiazd.

---

La Gomera

La Gomera to także prawdziwy raj dla miłośników przyrody. Jeszcze słabiej zamieszkana i mniej odwiedzana niż La Palma może pochwalić się wielką liczbą atrakcji turystycznych. Na La Gomerze znajduje się największy na świecie las wawrzynolistny, w Parku Narodowym Garajonay. Na wyspie zachował się także lokalny język, składający się z… gwizdów. Silbo gomero używany był na wyspie odkąd ta zamieszkana była przez Guanczów — ludność rdzenną Kanarów. Hiszpańscy osadnicy przejęli od nich silbo, aby przekazywać wiadomości na dużych odległościach na poprzecinanej ostrymi wąwozami wyspie. Język posiada 2 samogłoski, 4 spółgłoski, a najbardziej wprawni silbadores są w stanie przekazywać wiadomości na odległości aż do 8km.

---

El Hierro

El Hierro — zwana też Isla del Meridiano (z hiszp. Wyspa Południkowa) to najbardziej wysunięta na zachód wyspa archipelagu. Do czasów podboju Ameryk przez Europejczyków, wyspa uważana była za najbardziej zachodni skrawek świata i służyła kartografom za punkt odniesienia. (W rzeczywistości były nimi Islandia i Grenlandia, znajdujące się dalej na zachód. Są one natomiast położone tak daleko na północy, iż fakt ten jakoś wszystkim umknął). W II wieku naszej ery Ptolemeusz określił, iż południk zerowy przebiega właśnie przez wyspę. Poza krajami Imperium Brytyjskiego, „rolę” tę wyspa sprawowała na mapach aż do XVIII wieku.

El Hierro to wyspa najmniejsza (nie licząc malusieńkiej La Graciosy) oraz najrzadziej odwiedzana. Świetne miejsce, żeby nacieszyć się Wyspami Kanaryjskimi z dala od tłumów, a przy okazji poczuć się jak na krańcu świata. Warto wspomnieć też, że El Hierro to pierwsza wyspa na świecie, która używa tylko i wyłącznie całkowicie odnawialnych źródeł energii. W dobie nadciągającej katastrofy klimatycznej może warto pojechać i podpatrzeć jak robią to herreños.

---

---

fin

To już wszystko co chciałem wam dzisiaj przekazać jeśli chodzi o Wyspy Kanaryjskie. Mam nadzieję, że dowiedzieliście się wielu przydatnych rzeczy, które lepiej przygotują was do przyszłych wypraw na archipelag. Mimo tego, że tytułem tego długiego na 2000 słów artykułu jest Wszystko co musisz wiedzieć o Wyspach Kanaryjskich, to brakuje mu tak z 200,000 słów. Nie wspomniałem o Guanczach, o historii Wysp, o hiszpańskim kanaryjskim, a każdą z Wysp omówiłem raczej powierzchownie. Dlatego jeśli zostawiłem wam smaka na Wyspy Kanaryjskie, to nie zapomnijcie polubić mojej strony na facebooku oraz follować mnie na instagramie, żeby nie przegapić przyszłych publikacji. Zapraszam was też do zostania na moim blogu na dłużej, jeśli macie czas. Znajdziecie tutaj wiele przydatnych informacji związanych z językiem hiszpańskim, który jest bezcenny kiedy zwiedzamy Wyspy Kanaryjskie.