Dzisiaj powiem Ci jak uczyć się języka obcego poprzez immersję, czyli zanurzenie w języku.
Wstęp
Czym jest immersja?
Immersja, z łaciny immersiō, czyli zanurzenie.
Początkowo termin ten odnosił się do sposobu nauczania, w którym to cała instrukcja prowadzona jest w języku docelowym. Obecnie jednak, mówiąc o językach oraz immersji najczęściej odwołujemy się do sposobu nauki języka poprzez otoczenie siebie językiem docelowym, czyniąc go częścią naszego życia codziennego.
To właśnie poprzez całkowitą immersję języka uczą się dzieci. Często mówimy, iż dzieciom nauka przychodzi łatwiej. Śmiem się nie zgodzić. Dzieci faktycznie uczą się języków szybciej, ale zależy to nie od ich predyspozycji, lecz od metody. Dzieci absorbują język 24/7 oraz nigdy nie stronią od zadawania pytań, chcą przeanalizować wszystko oraz są bardzo ciekawskie. Zupełnie nie przejmują się też milionem błędów, które popełniają.
Dorośli natomiast mają wszystkie konieczne narzędzia do nauki nowego języka. Znają oni przecież już co najmniej jeden, a ponadto posiadają wiedzę, która pozwala im lepiej zrozumieć zjawiska rządzące językiem. Nie mają oni także problemów ze zrozumieniem języka abstrakcyjnego, idei czy porównań, często wystarczy im tylko je przetłumaczyć.
Dorosłym brakuje jednak często tej dziecięcej ciekawości oraz bezwstydnej odwagi. Nie chcą oni rozmawiać w języku obcym, boją się zadawać pytania czy popełniać błędy. Zamiast tego ślęczą nad podręcznikiem, rozwiązując trudne i męczące zadania z gramatyki.
Ja a immersja
Jako dowód na skuteczność immersji przytoczę moje własne doświadczenia.
W szkole uczyłem się języka niemieckiego, ponad 10 lat. Zawsze miałem z tego języka najlepsze stopnie, a edukację skończyłem certyfikatem na poziomie C1. Mimo tego, nie czuję się swobodnie w języku niemieckim. Choć mogę bardzo dużo zrozumieć, to już nie tak łatwo mi się wysłowić.
Języka hiszpańskiego uczę się natomiast od 2 lat. Cały czas popełniam błędy, a moje słownictwo co prawda nie akademickie, to jednak starczy w pełni, żeby wypowiedzieć się na większość przyziemnych tematów.
Zatem skąd ta różnica? Czemu jednego języka uczyłem się 5 razy krócej niż drugiego, a osiągnąłem w obu podobny poziom?
Oczywiście, w przypadku niemieckiego zawiodła metoda. Przez 10 lat uczyłem się języka na sucho, z podręcznikiem, rozwiązywałem zadania z lukami, przepisywałem tabele z deklinacją rzeczowników czy koniugacją czasowników.
W żadnym wypadku nie zniechęcam Cię do używaniu podręczników. Uważam, że są one koniecznym uzupełnieniem w nauce języków. Pomagają usystematyzować naukę oraz wyjaśniają skomplikowane koncepty gramatyczne. Natomiast sam podręcznik nie nauczy Cię zbyt wiele.
Wyobraź sobie, że ktoś chce zostać kucharzem. Zamiast codziennie gotować, czyta on tylko przepisy. Powiesz przecież, że to absurd. Czemu zatem uczymy się w ten sposób języków? Traktuj podręczniki jako uzupełnienie, jako pomoc dydaktyczną, nie natomiast jako podstawę twojej językowej rutyny.
Immersja, nie tylko za granicą
Wiele osób sądzi, że wyjazd za granicę magicznie pomoże nam nauczyć się danego języka. To prawda, mieszkanie w kraju, w którym używa się tego języka to niepowtarzalna okazja do nauki. Nie każdy jednak ją wykorzystuje, gdyż wciąż wymaga to więcej pracy niż wiele osób jest gotowych poświęcić.
Niemniej jednak, w dobie internetu, immersja nie ogranicza się już tylko do wyjazdów za granicę. Z odpowiednim przygotowaniem, wszystko czego potrzebujesz do immersji, będziesz w stanie zapewnić sobie na miejscu. Jedyne co potrzebujesz to sprawny komputer oraz dostęp do internetu.
Zanim przejdziemy do omawianych metod, musisz wiedzieć jeszcze jedną rzecz. Podane przeze mnie metody pomogą Ci rozwinąć cztery podstawowe kompetencje językowe: słuchanie, czytanie, mówienie oraz pisanie. Jakichkolwiek metod używasz i będziesz używał, pamiętaj o balansowaniu między wszystkimi czterema kompetencjami.
Metody
1. Oglądaj filmy i seriale
Jest to coś co z pewnością już robisz. Oglądanie filmów oraz seriali jest świetnym sposobem na naukę języka.
Dialogi w filmach często nie są proste, zawierają wiele referencji kulturowych czy wyrażeń idiomatycznych. Mimo tego w zrozumieniu filmów pomaga na pewno kontekst wizualny oraz dostępność napisów (najlepiej w języku docelowym, więcej na ten temat piszę tutaj).
Netflix oferuje bardzo szeroki wybór produkcji w językach innych niż angielski, dlatego dla każdego znajdzie się coś interesującego.
2. Oglądaj kanały na YouTube w języku obcym
Jest to kolejny popularny dość sposób nauki. W zależności od twojego poziomu możesz oglądać produkcje dostosowane do osób uczących się lub takie przeznaczone dla native speaker’ów. Filmy na YouTube mają tę zaletę, iż język jest bardziej codzienny niż w kinie, a dialog praktycznie się nie urywa.
Świetnym sposobem nauki jest oglądanie kanałów przeprowadzających wywiady uliczne. W ten sposób możemy zobaczyć jak faktycznie rozmawiają ludzie w danym języku, a w zrozumienie pomagają nam napisy oraz możliwość zatrzymania filmu na życzenie.
Tutaj szczególnie polecam serię Easy Languages, która oferuje dziesiątki odcinków w rozmaitych językach, na rozmaite, bardzo ciekawe tematy.
3. Słuchaj podcastów w komunikacji miejskiej.
Jeśli dojeżdżasz do pracy lub szkoły komunikacją miejską, możesz wykorzystać codziennie te 30-45 minut na naukę języka. Wystarczy, że znajdziesz na Spotify podcast w twoim języku, a w przypadku angielskiego czy hiszpańskiego wybór jest naprawdę szeroki.
Warto zauważyć, że w przypadku słuchania podcastów konieczne jest skupienie. Osoby uczące się języków często popadają w swego rodzaju pułapkę, myśląc, że wystarczy coś puścić, włożyć słuchawki do uszu i gotowe. Niestety, w przypadku podcastów należy się wsłuchać i czynnie starać zrozumieć omawiany temat, szczególnie jeśli jest on w języku obcym!
Podcasty to czysty trening słuchowy, brak tam pomocy wizualnej czy napisów.
4. Czytaj książki lub graded readery
Moim zdaniem jest to jeden z lepszych sposobów na szybką oraz efektywną poprawę naszych językowych umiejętności. Ponadto czytanie książek jest czymś, co możemy robić na każdym poziomie zaawansowania.
Jeśli dopiero zaczynasz uczyć się języka, sięgnij po ilustrowane książki dla dzieci.
Jeśli już coś potrafisz, ale wciąż nie czujesz się na siłach, żeby czytać faktyczne książki, istnieje masa graded reader’ów, czyli książek dopasowanych do poziomu ucznia, większość od A2 do B2. Ponadto, często zawierających na marginesach słowniczki.
Istnieją też książki, w której na lewej stronie kartki mamy tekst w oryginale, a po prawej tłumaczenie.
W końcu dla bardziej odważnych, polecam rozpocząć przygodę z książką obcojęzyczną od czytania pozycji, które przeczytaliście wcześniej po polsku. Popularną praktyką w społeczności językowych pasjonatów jest czytanie Małego Księcia w różnych językach. Książka ta zawiera proste słownictwo i spodoba się każdemu niezależnie od wieku czy poziomu zaawansowania. Oczywiście podobnych pozycji są tysiące.
5. Czytaj wiadomości, dołącz do społeczności na FB, reddit’cie, itd.
Dobra wiadomość dla wszystkich osób uczących się języka obcego. Wykonując minimum wysiłku, te 75 minut możemy efektywnie wykorzystać na naukę języka, wystarczy, że na facebooku lub instagramie polubimy strony związane z nauką danego języka, na których pojawiają się różnego rodzaju infografiki z idiomami czy słowami lub też takie strony, na których możemy zapytać o poradę native speaker’a lub wdać się w dyskusję z innymi osobami uczącymi się danego języka.
Dla uczących się angielskiego, szczególnie dobrym miejscem jest mało popularny wśród Polaków reddit. Tam znajdziesz społeczności osób interesujących się dosłownie wszystkim.
6. Znajdź partnera do konwersacji lub czatowania
Tak jak wspomniałem we wstępie, uważam, iż ucząc się języka nie możemy wykluczyć mówienia. Jest to moja ulubiona forma nauki. Rozmowy są momentem kiedy możemy przetestować wszystko to, czego się dotychczas nauczyliśmy.
Szczególnie pomocne jest rozmawianie z native speaker’em lub osobą na podobnym do native speaker’a poziomie, w ten sposób wszystkie nasze błędy zostaną poprawione “na żywo”. Ludzie są stworzeni do interakcji z innymi ludźmi i poprawiony w konwersacji błąd dobrze zapadnie Ci w pamięć.
Partnerów do konwersacji czy nauczyciel native speaker’ów możesz szukać tutaj:
- Vivalanga FB – wymiana językowa,
- iTalki – płatne,
- E-korepetycje – płatne.
7. Rób zakupy i gotuj w języku obcym
Kolejnym świetnym sposobem na przyswojenie użytecznego słownictwa jest robienie zakupów spożywczych w języku, którego się uczysz. Jeśli przed zrobieniem zakupów zapisujesz na lodówce listę produktów, od dzisiaj rób to w twoim języku docelowym.
Jeśli gotujesz, możesz pójść jeden krok dalej. Szukaj przepisów w języku obcym, nauczysz się nazw produktów, a także utrwalisz istotne czasowniki związane z gotowaniem.
8. Śpiewaj piosenki
Już wiemy, że immersja jest niesamowicie przyjemna. No a może być coś przyjemniejszego od śpiewania? Znajdź na spotify muzykę, która Ci się podoba.
Jeśli czujesz się na siłach spróbuj zrozumieć ze słuchu tyle tekstu, ile tylko możesz.
Jeśli nie dajesz rady, zajrzyj na geniusa lub po prostu wyszukaj tekst piosenki w Google.
Śpiewania jak i muzyka to genialne narzędzia do nauki języka. Śpiewając daną piosenkę wielokrotnie, skutecznie utrwalisz poprawną wymowę.
9. Pisz pamiętnik
Wiem, że może to nie przemawiać do każdego. Pisanie pamiętnika wymaga też dużej systematyczności. Ale to właśnie ta systematyczność jest w tej metodzie świetna, gdyż zmusza nas do napisania czegokolwiek w języku obcym codziennie lub prawie codziennie.
W pamiętniku najczęściej pisze się o czynnościach życia codziennego lub często powracających do nas przemyśleniach. To dużo użytecznego słownictwa, codziennie!
A może prowadzisz już pamiętnik? Jedyne co musisz zrobić, to zmienić język! 😀
10. Pisz listę zadań w języku obcym
Jest sobota, dom to jeden wielki bałagan, a lodówka świeci pustkami? Brzmi jak masa zadań, a żeby się w tym wszystkim nie pogubić przydałaby się lista. Nawet załatwiając nieprzyjemne obowiązki znajdziesz czas na naukę języka.
Napisz listę w swoim języku docelowym. Zrób z tego swój zwyczaj, a bez żadnego wysiłku (no chyba, że uznamy sprawdzenie nieznanego słówka w słowniku za wysiłek) przyswoisz z czasem i utrwalisz mnóstwo nowych słów związanych z życiem codziennym.
To właśnie w immersji jest najlepsze. Ucząc się niemieckiego w szkole umiałem mówić o tematach takich jak ochrona środowiska czy energia atomowa, a nie umiałbym porozmawiać o sprzątaniu domu! Lepiej uczyć się najprzydatniejszych rzeczy najpierw, a o rakietach rozmawiać później.
11. Próbuj myśleć w języku obcym
To prawdziwy game changer! Wyrobienie sobie nawyku myślenia w języku obcym wymaga dużo dyscypliny i na pewno nie należy do zadań łatwych.
Zacznij od prostych rzeczy; “co robisz?”, “gdzie jesteś?”, “co będziesz dzisiaj robić?”, “Oj, ale piękny pies!”, a z czasem zaczniesz filozofować w głowie o egzystencji po angielsku lub hiszpańsku.
Oczywiście nie zmuszaj się do niczego! Lepiej troszeczkę codziennie, niż zniechęcić się pierwszego dnia, próbując cały dzień przejść z językiem obcym w głowie.
12. Graj w gry komputerowe
Nie każdy lubi gry komputerowe. Ale jeśli jesteś graczem, a szczególnie przypadają Ci do gustu gry typu RPG, to mam dla ciebie dobrą informację.
Obecnie językowa lokalizacja jest dla twórców gier bardzo istotna, gdyż starają się oni dotrzeć do jak największego potencjalnego rynku.
To znaczy, że jeśli uczysz się popularnego języka obcego, np. niemieckiego, hiszpańskiego, francuskiego, japońskiego, a co dopiero angielskiego, to większość znanych produkcji powinna mieć wersję zlokalizowaną w twoim języku docelowym.
Granie w gry RPG w języku obcym to niesamowicie skuteczny trening. Jesteś w nich zmuszony do nawigowania świata gry, prowadzenia dialogów czy rozwijania swojej postaci wyłącznie w danym języku. Dla mnie, po czytaniu książek nie ma nic bardziej efektywnego niż granie w gry z fabułą i dialogami. Tekstu jest trochę mniej niż w książkach, ale za to zazwyczaj towarzyszy nam oprawa audio!
To może kilka popularnych pozycji RPG, z dużą dawką dialogów i interakcji:
- TES V: Skyrim
- Seria Fallout
- Seria Assassins’ Creed
- The Witcher 3
13. Nigdy nie przestawaj pytać!
Niestety wiele osób uczących się języków boi się pytać, kiedy czegoś nie rozumieją. Czasem ta obawa przeistacza się nawet we wstyd. Jest to postawa zrozumiała, lecz zupełnie bezpodstawna. Nie ma niczego złego w niewiedzy! Żeby wiedzieć, musisz się najpierw nauczyć, a żeby się nauczyć, musisz zadawać mnóstwo pytań.
Dlatego nie bój się pytać. Pytaj nauczyciela, przecież to właśnie jego rola, żeby pomóc Ci nauczyć się języka. Jako nauczyciel języków, bardzo się cieszę za każdym razem kiedy dostaję od ucznia pytanie. Chociaż zdarza się to jeszcze rzadziej niż bym chciał.
Pytaj też na internecie, bądź dociekliwy!
Jeśli znasz jakieś inne metody immersji, nie zapomnij podzielić się nimi w komentarzu.
A żeby nie przegapić moich przyszłych wpisów, polub idiomatyczną stronę na facebook’u!
Dużo zabawy na twojej językowej ścieżce i miłego dnia! Paweł 😉
Ten post ma 2 komentarzy
Bardzo interesujące artykul!
Dziękuję, Luciana! 🙂